Бүкіл әлемде әлеуметтік желілер жұмысының алгоритмдері бірдей болғанына қарамастан, Қазақстан клиенттерімен жұмыс істеудің алғашқы айлары бұл елдегі диджитал нарығы бізге таныс украин нарығынан және басқа елдерден біршама ерекшеленетінін көрсетті. Бұл ретте Қазақстанда бұл ерекшелікті бірден зерделеуге мүмкіндік беретін зерттеулер мен мониторингтер іс жүзінде жоқ. Сондықтан Қазақстандағы диджитал-белсенділікті жоспарлай отырып, аудиториялық ерекшеліктерге, өз тәжірибесіне және осы нарық туралы өз көзқарасына бағдарлану қажет. Өз бақылауларыммен бөлісемін.
Instagram диджитал экожүйенің орталығында
Қазақстан нарығының диджиталының ерекшелігі елдегі интернеттің дамуы басқа елдерге қарағанда сәл кешірек, бірақ сәл жылдамырақ болғандығымен түсіндіріледі. YouTube және Instagram платформалары әлемде өте дамыған және танымал болған кезде, сондай-ақ көптеген адамдардың қолында смартфондар болған кезде күрт секіріс болды. Сондықтан барлық пайдаланушылар сонда барды. Инстаграм-аудиториясы негізінен 18-34 болатын Украинадан айырмашылығы, Қазақстандағы Instagram-да барлық жастағы адамдар бар.
We Are Social and Hootsuite деректері бойынша 2021 жылдың қазан айында Қазақстан ел халқымен салыстырғанда Instagram-аудитория көлемі бойынша әлемде 4 орында тұр. 2021 жылғы жағдай бойынша Қазақстан тұрғындарының 99%-ы интернетпен қамтылған..
Аудиторияға еріп Instagram-ға медиа, брендтер және тіпті мемлекеттік ұйымдар келді. Тиісінше, бүкіл диджитал экожүйесі осы желінің айналасында орналасқан. Бұл Қазақстанның Украина мен Ресейден ғана емес, жалпы әлемдік медиа кеңістіктен де айрықша ерекшелігі.
БАҚ-тың Instagram-да белсенді парақшасы бар, бірақ сонымен бірге өз сайты жоқ (немесе ол бар, бірақ оған адам аз кіреді) жағдай – Қазақстан үшін қалыпты нұсқа. Ең танымал қазақстандық медиа аудиториясының Instagram-да 2 миллионға дейін жазылушысы бар.
Instagram-ға жаңалықтар мен тілдесу үшін
Медиа-даму ерекшеліктерінің салдарынан Қазақстанда медиа-тұтынудың құрылымы мүлдем басқа. Егер бізде Instagram-ға адамдар негізінен көңіл көтеруге және онлайн сатып алуға кіретін болса, қазақстандықтар ол жерге бәрін жасау үшін кіреді: жаңалықтарды оқиды, әлеуметтік жобаларға қатысады, кез келген ақпаратты, оның ішінде мемлекеттік деңгейдегі ақпаратты біледі. Әрине, олар да көңіл көтереді, бейнелерді көреді және сауда жасайды, бірақ олар осы әлеуметтік желіге байыпты қарайды. Алматыдағы жергілікті команда бізге осы ерекшеліктерді жақсырақ түсінуге көмектеседі. Қазақстандағы AMS директоры Гүлфарус Дүйсеннің айтуынша, бұл елдегі Instagram фотосурет жариялайтын және достарының суреттеріне лайк қоятын алаң болуды тоқтатты. Қазақстандықтар үшін бұл жаңалықтар алаңы, маркетплейс, ынтымақтастық үшін кіру мүмкіндігі, бос уақыт үшін көңіл көтеру және достарымен қарым-қатынас жасауға арналған мессенджер.
Әртүрлі туралы көп, бірақ жеке туралы аз
Желідегі мінез-құлыққа келетін болсақ, ол да біршама ерекшеленеді. Қазақстандықтар консервативті, ұстамды. Менталитеттің ерекшеліктеріне байланысты олар Instagram-да көп уақыт өткізеді, бірақ фотосуреттерін көрсетуді және көпшілікке жеке оқиғаларын айтуды ұнатпайды. Бұл әсіресе ер адамдарға қатысты: олардың көпшілігін қарайтын, оқитын, бірақ жарияламайтын, ұнатпайтын немесе түсініктеме бермейтін "құпия бақылаушы" ретінде жіктеуге болады. Біз алғашқы қазақстандық клиенттердің бірінің арнайы жобасына Instagram-блогерлерді іздеген кезде осымен бетпе-бет келдік. Қазақстанда блогер ер адамды табу оңай емес екен. Біріншіден, олар көп емес, екіншіден, блогерлердің көпшілігі күлкілі Тикток роликтерін түсіретін жастар. Олардың парақшалары танымал, бірақ аудиториясы біздің клиенттеріміз үшін релевантты емес.
Birzhanashim, 1,2 миллион жазылушы
Медиа жоспарлауға арналған болжамдар
Тұтыну ерекшелігін ескере отырып, Қазақстандағы жарнама берушілердің басты назары 2021 жылға дейін Instagram-да болды. Соңғы жылы TikTok онымен белсенді бәсекелеседі. Бұл желінің аудиториясы тұрақты өсуде және We Are Social and Hootsuite мәліметтері бойынша 2021 жылдың қазан айында Қазақстан TikTok-қа енуі бойынша әлемде 10-шы орында тұр.
Біздің бақылауларымыз бойынша келесі жылы қазақстандық брендтердің жарнамалық стратегияларында TikTok маңыздылығы артады. Біз сөйлескен әрбір қазақстандық клиент осы желінің жарнамалық мүмкіндіктеріне қызығушылық танытты. Салыстыру үшін – Украинада әрбір үшінші немесе төртінші клиент Тиктокқа қызығушылық танытады.
Менің ойымша, бұл Украинада медиа өрістің көбірек дамығандығына байланысты. Бізде көптеген сайттар бар: жаңалықтар, салалық, жоғары мамандандырылған. Бізде PR көріністері мен жергілікті жобалар үшін көбірек мүмкіндіктер бар. Қазақстанда қазірдің өзінде медиа алаң бар. Менің бағалауым бойынша, Қазақстанның диджитал-нарығы өте үлкен кезеңнен өтті, Украина мен әлемнің көптеген басқа елдері өткен 7-10 жыл – бұл елдегі медианың қалыптасуы. Олар бірден әлеуметтік желіге кірді, ал бүкіл диджитал экожүйесі әлеуметтік желілердің айналасында орналасқан, бүгінгі таңда барлық медиа тапсырмалар TikTok, Instagram және YouTube арқылы жабылады.
Қазақстанның диджитал-нарығындағы мұндай "күштердің орналасуы" 2022 жылы өзекті болып қала береді. Тиісінше, Қазақстан нарығына шығатын украиналық брендтер өздерінің контенті мен креативтерін жасауға көбірек көңіл бөлуі керек. Медиа құралдар ТОП-3 әлеуметтік желілерде үлкен үлесте шоғырланғанын ескеріңіз. Трендке ұмтылу кезінде Facebook-ті де ұмытпау керек, нақты емес мақсаттар үшін мұнда сіз жоғары сапалы аудиторияны таба аласыз. Сондай-ақ, сұранысы қалыптасқан пайдаланушылар келетін қону беттерін немесе сайттарын қатар дамыту маңызды. Тиімділік көрсеткіштері бойынша мұндай аудитория көбінесе әлеуметтік желілердің лентасын жылдам парақтайтындардан сапалырақ.
Adindex.Asia сайтында оқыңыз